نرم افزار Open Source (منبع باز) چیست ؟

وقتی ما نرم افزاری را می خریم و یا آن را دانلود می کنیم ، به طور معمول نسخه ای از نرم افزار را در دست خواهیم داشت که برای استفاده آماده است. کد نرم افزار در آن وارد شده است و به همین دلیل کدهای داخلی نرم افزار برای کاربر قابل مشاهده نیست. به عبارت دیگر ، کد منبع در دسترس کاربر نمی باشد. بنابراین ، انجام هر گونه تغییرات در نرم افزار های کامپیوتری به طور معمول غیر ممکن است. این یک مزیت به حساب می آید که توسط اکثر تولید کنندگان تجاری نرم افزار، برای جلوگیری از کپی و دستکاری در نرم افزار ، مورد استفاده قرار می گیرد. 

 

کامپایل کدی است که کمک می کند تا اطلاعات به کد منبع برگردد و شانس کپی از نرم افزار را کاهش می دهد. این روش به عنوان تضمینی است که تولید کنندگان را  قادر می سازد ، تولید محصولات خود را افزایش داده و در نسخه های بعدی محصول شان را با کیفیت بهتری به بازار ارائه کنند. با این حال ، یک نرم افزار منبع باز ، درست بر خلاف این است. نمونه های مختلف از نرم افزار منبع باز وجود دارند که ما معمولا برای مصارف روزانه از آن ها استفاده می کنیم.

نرم افزار منبع باز چیست؟

انواع مختلف نرم افزارهای کاربردی که وارد بازار می شوند ، به صورت نرم افزار هایی وجود دارند که کد منبع یا  Source در آن ها وارد شده است. در این حالت کاربر تشویق می شود که تغییر یا سفارشی را در نرم افزار ایجاد کند. سازندگان نرم افزار منبع باز معتقدند ، هنگامی که شما مردم را تشویق می کنید با علاقه در نرم افزار ، بتوانند کد نرم افزار را تغییر دهند ، نهایتا نتیجه مفیدتری خواهید گرفت و با این روش میزان اشتباهات در طی یک دوره از زمان به حداقل خواهد رسید. نمونه های بسیاری از نرم افزار منبع باز وجود دارد. برخی از این نوع نرم افزار ها که معمولا هر روز به طور منظم از آن ها استفاده می کنیم، انواع مرورگرهای وب هستند ، مانند موزیلا فایرفاکس ، که یک نرم افزار شبیه به مایکروسافت آفیس می باشد که نمونه ای از نرم افزار منبع باز است .همچنین نرم افزار سیستم عامل منبع باز ، نیز برای کامپیوتر وجود دارد. شایع ترین سیستم عامل های منبع باز که مورد استفاده قرار می گیرند ، نرم افزار  لینوکس و اوبونتو هستند. این ها انواع مختلفی از سیستم های عامل هستند ، که کاربر با توجه به نیاز خود می تواند تغییراتی را در کدهای آن نرم افزار ها به اجرا درآورد و از آن استفاده کند.

ویژگی های نرم افزار منبع باز

برای این که یک نرم افزار در لیست نرم افزار های منبع باز طبقه بندی شود ، باید ویژگی های خاصی داشته باشد. یعنی تنها  دسترسی به کدهای در حال اجرای نرم افزار کافی نیست و همواره باید ، شرایط خاصی در نرم افزار وجود داشته باشد که به آن نرم افزار های منبع باز گفته شود ، این ویژگی ها را  می توان رده بندی کرد.

که در زیر آورده شده اند:

- توزیع آزادانه

مهم است که یک نرم افزار منبع باز قابلیت توزیع و پخش آزادانه را داشته باشد. البته در برخی موارد ، نرم افزار می تواند به عنوان بخشی از یک بسته باشد ، که فروخته می شود. برای مثال می توان به توزیع ردهت از لینوکس  اشاره کرد. که محدودیت داشتن مجوز برای توزیع را ندارد و می توان این نرم افزار را بدون هیچ مانعی ( کل یا بخشی از نرم افزار را)  توزیع و یا تکثیر کرد . بدون این که نیاز باشد هزینه ای را پرداخت نمایید .

- توزیع مجدد کد منبع

این یکی از مهم ترین ویژگی های هر نرم افزار منبع باز است. کد منبع همراه با کد کامپایل می آید و کاربر مجاز است با توجه به نیاز خود در کد منبع ، تغییرات لازم را ایجاد کند. همچنین شخص مجاز خواهد بود نرم افزار اصلاح شده را توزیع کند.حتی اگر نرم افزار تغییر کند، باز هم در شرایط یکسان می تواند همان مجوز نرم افزار اصلی را داشته باشد.

- هیچ تبعیضی وجود نداشته باشد

در ساخت این نوع از نرم افزار ها هیچ نوع تبعیضی وجود ندارد و برای شخص یا گروهی از مردم تبعیض قائل نمی شود. به این ترتیب ، می توانید این نرم افزار را بدون محدودیت در هر جایی مورد استفاده قرار دهید. می توانید از آن برای کسب و کار ، تحقیق و یا برای مقاصد خانگی استفاده نمایید. هیچ شرایط و ضوابطی برای استفاده از این نوع نرم افزار ها وضع نشده است ، یعنی محدودیتی در استفاده از نرم افزار وجود ندارد.

- مجوز آزاد

این گونه نرم افزار ها مجوزهای لازم را برای تغییرات و اصلاحات دارند. یعنی هیچ گونه محدودیتی برای هر نوع تغییراتی در این نرم افزارها وجود ندارد و می توان به راحتی نرم افزار مذکور را مورد استفاده قرار داد. وجود محدودیت ، با این نرم افزار سازگار نیست و برای آن مجوز بدون محدودیت صادر می شود. 

مزایای استفاده از نرم افزار منبع باز

یکی از مهم ترین مزایای موجود در نرم افزار منبع باز این است که هسته اصلی این نرم افزار رایگان می باشد. مزیت دیگر این نوع نرم افزار ها این است که کد منبع آن ها قابلیت اصلاح شدن را دارد ، بنابراین ، برای پیشرفت و توسعه دادن نسخه بعدی نرم افزار نیازی نیست که تا آزاد شدن کد منبع آن صبر کنید و با گرفتن یک نسخه از نرم افزار می توانید به کد منبع که در نرم افزار قرار داده شده است دست یابید.

معایب نرم افزار منبع باز

در نرم افزار منبع باز نیز معایب خاصی وجود دارد. یک نمونه از نگرانی های که در برخی از این نرم افزار ها وجود دارد ،این است که هیچ پشتیبانی فنی برای آن ها وجود ندارد. بنابراین ، اگر یک مشکل در این نرم افزار پیش بیاید ، ممکن است شخص نتواند آنها را خودش حل کند. این ویژگی را می توان به این واقعیت نسبت داد که این نوع نرم افزارها طوری طراحی شده اند که تغییر آن توسط کاربران مختلف و پشتیبانی فنی امکان پذیر باشد.

با این حال دانلود نرم افزار جوانب مثبت و منفی دارد. فرد باید قادر باشد نرم افزار واقعی را از یک نرم افزار مخرب تشخیص دهد.

با نگاهی به نرم افزار منبع باز ، بسیار روشن است که این نوع نرم افزار ها به رغم برخی کمبود ها و نواقص آینده ای بسیار روشن خواهند داشت و مردم بیشتر و بیشتر جذب آن می شوند و همچنین با این روش پیدا کردن نرم افزار مناسب برای استفاده بسیار راحت می باشد.